انباشت مطالبات؛ مهم‌ترین چالش «دارو» در زمستان

به گزارش خبرنگار مهر، دارو به عنوان یک کالا استراتژیک، از اهمیت ویژه ای در نظام‌های سلامت دنیا برخوردار است. به طوری که اگر کمبودهای دارویی در جامعه‌ای از مرز بحران عبور کند، می‌تواند پیامدهای اجتماعی و سیاسی به دنبال داشته باشد. از همین رو، دولت‌ها تلاش می‌کنند «بازار دارو» همیشه ثبات داشته باشد.

در روزهای اخیر و در آستانه ورود به فصل زمستان و سه ماه پایانی سال، فعالان صنعت داروسازی کشور، نسبت به بروز کمبودهای دارویی و مشکلاتی که می‌تواند به دنبال داشته باشد؛ هشدار داده‌اند و از دولت خواسته‌اند قبل از اینکه درگیر زمستان سخت دارویی شویم، فعالان زنجیره تأمین دارو را از نگران خارجی سازند.

زنجیره تأمین دارو، کارخانجات تولید مواد موثره دارویی، شرکت‌های تولید محصول نهایی، شرکت‌های پخش و توزیع دارو و در نهایت، داروخانه‌ها را شامل می‌شود و اگر خللی در مسیر این زنجیره رخ دهد؛ شرایط تأمین دارو دچار مشکل خواهد شد. لذا، اینگونه نیست که ما فقط بخواهیم به فکر تولید کنندگان مواد اولیه دارویی باشیم یا بخواهیم مشکلات داروخانه‌ها را جدا از دیگر حلقه‌های زنجیره بررسی کنیم.

در شرایط کنونی، آخرین پرداختی بیمه‌های پایه به داروخانه‌ها، مربوط به مطالبات تیر ماه ۱۴۰۴ است و هنوز از پرداختی ماه‌های مرداد، شهریور، مهر، آبان و آذر؛ خبری نیست.

شهرام کلانتری خاندانی رئیس انجمن داروسازان ایران، با اشاره به سهم ۷۰ درصدی داروخانه‌های بخش خصوصی کشور از توزیع دارو، گفت: مطالبات داروخانه‌های خصوصی از سازمان تأمین اجتماعی، ۱۰ همت است.

در همین حال، شرکت‌های پخش دارو نیز ۱۵۷ همت طلب دارویی دارند که همین تأخیر در پرداخت مطالبات، زنجیره را دچار مشکل ساخته است.

سیدابراهیم هاشمی رئیس هیئت‌مدیره انجمن پخش دارو و مکمل گفت: در شرایط بسیار سخت مالی قرار داریم که کل زنجیره تأمین دارو درگیر آن است.

بنا بر اعلام اکبر عبداللهی اصل مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، در حال حاضر ۲۱ قلم داروی بیمارستانی دچار کمبود شده و آنها را نداریم. همچنین، ۱۹۵ قلم دارو موجودی زیر یک ماه، ۳۶۰ قلم زیر دو ماه و ۲۷۰ قلم زیر سه‌ماه است که می‌تواند خطرناک باشد.

موضوع مطالبات زنجیره تأمین دارو، می‌تواند چالش‌سازترین مشکل در تأمین دارو باشد و اگر همین شرایط تداوم یابد، باید منتظر زمستان سخت دارویی بود.

مهدی پیرصالحی رئیس سازمان غذا و دارو گفت: کمبود ارز و تأخیر در تخصیص منابع، بخش قابل‌توجهی از توان مدیریتی سازمان غذا و دارو را به پیگیری مطالبات معوق از بانک مرکزی و بیمه‌ها معطوف کرده و پرداخت نشدن مطالبات، جریان مالی داروخانه‌ها و شرکت‌های پخش را دچار اختلال کرده است.

وی با اشاره به تأمین ارز ترجیحی، افزود: از ۳.۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی که باید تا آذرماه تخصیص می‌یافت، تنها ۱.۹ میلیارد دلار پرداخت شده و از این مقدار، ۷۰۰ میلیون دلار هنوز منتقل نشده است. بدین ترتیب، تنها ۱.۲ میلیارد دلار ارز به خارج از کشور منتقل شده است، در حالی که تا این زمان حداقل باید ۲.۵ میلیارد دلار تخصیص داده می‌شد.

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: اخیراً بخشنامه‌ای از سوی دولت صادر شده که ارز ترجیحی دارو و تجهیزات از ۳.۵ میلیارد دلار به ۲.۹ میلیارد دلار کاهش یافته است. این در حالی است که ۶۰۰ میلیون دلار کاهش یافته به ارز توافقی اضافه نشده است.

با توجه به نگرانی‌های فعالان زنجیره تأمین دارو و مدیران سازمان غذا و دارو از وضعیت بازار دارویی کشور در سه ماه پایانی سال، این انتظار می‌رود که زمستان سخت دارویی را در پیش داشته باشیم. این در حالی است که افزایش قیمت اقلام دارویی نیز، چالش دیگری است که مصرف کنندگان دارو را تهدید می‌کند. زیرا، اگر قرار باشد در مسیر افزایش قیمت دارو، بیمه‌ها عقب بمانند؛ این بیمار است که باید از جیب پرداخت کند و متأسفانه قشر زیادی از جامعه در تهیه دارو، دچار مشکل هستند.